Concept: Onttrekking lucht ten behoeve bodemluchtextractie
Techniekbeschrijving
Bodemluchtextractie is een techniek waarmee door het aanleggen van een onderdruk in de bodem verversing van bodemlucht wordt bewerkstelligd. Door bodemluchtextractie worden vluchtige verontreinigingen verwijderd. Als bijkomend effect wordt door de verversing van lucht, zuurstof aan de bodem toegevoegd waardoor aërobe biologische afbraak wordt gestimuleerd.
Het onttrekkingsdebiet wordt bepaald door de doorlatendheid van de bodem en de maximaal acceptabele saneringsduur. De onttrokken lucht dient, afhankelijk van de concentraties, gezuiverd te worden.
Indien de verontreinigingen voor een deel in de verzadigde zone aanwezig zijn, kan de onverzadigde zone vergroot worden door het onttrekken van grondwater. Dit kan uitgevoerd worden in een separaat grondwater- en bodemluchtonttrekkingssysteem of in een gecombineerd grondwater- en bodemluchtonttrekkingssysteem (bioslurping) waarbij gelijktijdig lucht en water uit een filter wordt onttrokken.
Bodemlucht kan worden onttrokken uit verticale filters of horizontale drains. Indien er bebouwing of infrastructuur aanwezig is kunnen met behulp van gestuurde spoelboringen of persboringen horizontale drains onder de bebouwing worden aangebracht.
Toepassingsvoorwaarden
Verontreinigingstype
Vluchtige verbindingen met een dampspanning van tenminste 100 N/m², of een Henri Coëfficiënt van 0,01 (dimensieloos), zoals olieverontreinigingen kleiner dan C12 en chloorethenen, kunnen met deze techniek in situ gesaneerd worden.
Olieverontreinigingen met een ketenlengte groter dan C12 moeten als 'niet te vervluchtigen' worden beschouwd.
Eventuele niet vluchtige drijf- of zaklagen dienen voorafgaand aan de sanering verwijderd te worden omdat deze de sanering niet uitvoerbaar maken.
Bodemtype
De bodem dient een minimale doorlatendheid van 0,1 m/dag te hebben. Bij doorlatendheden van meer dan 1 m/dag kan bodemluchtextractie zonder meer goed toegepast worden. Een heterogene bodemopbouw kan echter negatieve invloed hebben op het saneringsresultaat, omdat minder goed doorlatende lagen slechter doorstroomd worden met lucht. Door het uitvoeren van een pilot test in het veld kan hieromtrent meer zekerheid worden verkregen. De doorlatendheid van een homogene slecht doorlatende bodem kan eventueel vergroot worden door de toepassing van fracturing.
De aanwezigheid van organisch stof geeft een hogere retardatie voor organische verbindingen waardoor de saneringsduur en het saneringsresultaat beïnvloed.
Resultaten
In goed doorlatende bodems (> 3 m/dag) met een laag organische stofgehalte (< 0,3 %) is de achtergrondwaarde voor vluchtige verontreinigingen haalbaar. Indien de bodem minder goed doorlatend (< 3 m/dag), heterogeen van samenstelling is of een hoog organische stofgehalte (> 0,3 %) bevat is een verhoogd eindgehalte te verwachten.
Een eventueel op de capillaire zone aanwezige drijflaag van vluchtige componenten kan groten-deels met een bodemluchtonttrekking verwijderd worden. De verontreinigingen in de capillaire zone zelf worden niet verwijderd met alleen bodemluchtonttrekking.
De saneringsduur wordt bepaald door de aanvangsconcentraties en het te behalen eindresultaat.
Kosten
De kosten van in situ saneringen middels bodemluchtextractie zijn afhankelijk van het type verontreinigingen en van de hoeveelheid verontreiniging. De kosten van het onttrekken van lucht bedragen 12,5 tot 35 EUR per m³, exclusief de kosten van reiniging van lucht en onttrekking en reiniging van grondwater.
De kosten voor aanleg van een luchtonttrekkingsfilter bedragen circa 125 tot 250 EUR per filter. De aanleg en installatie van een onttrekkingsunit bedraagt circa 5.000 tot 7500 EUR.
De volgende kosten kunnen worden gehanteerd voor full scale in situ sanering met luchtonttrekking (kosten in EUR per m³ verontreinigde grond):
Aantal m³ |
< 1.000 m³ |
1.000 tot 5.000 m³ |
> 5.000 m³ |
Benzines (C6-C14) |
400 EUR |
300 EUR |
200 EUR |
Chloorhoudende oplosmiddelen |
500 EUR |
350 EUR |
300 EUR |
Milieurendement
Het milieurendement van in situ saneringen is in het algemeen hoog in vergelijking met saneringen door ontgraving.
Indien concentraties in de onttrokken bodemlucht hoog zijn, dient,afhankelijk van de verontreiniging, rekening te worden gehouden met explosiegevaar.
Het energieverbruik van een bodemluchtonttrekkingsunit voor circa 200 m³/uur ligt op ongeveer 2 kWh. Bij deze techniek komen geen reststoffen vrij.
Energieverbruik 0
Reststoffen +
Ruimtegebruik +
Geluidshinder 0
Geurhinder 0
Ontwikkelingsstadium
Categorie 1
De techniek is in de afgelopen jaren op grote schaal toegepast voor sanering van verontreinigin-gen in de bodem.
Leveranciers
De meeste aannemers kunnen bodemluchtextractiesystemen installeren.
Referenties
Handboek Bodemsaneringstechnieken, RIVM 1995,NL.