Compendium voor monsterneming en analyses van afvalstoffen en bodem (CMA)

Hieronder kan u het compendium voor de monsterneming en analyse (CMA) terugvinden dat vanaf 15 januari 2024 moet toegepast worden in het kader van Vlaamse milieuwetgeving. Dit compendium, goedgekeurd bij ministerieel besluit van 9 februari 2024 (publicatie in Belgisch Staatsblad 26/02/2024), moet toegepast worden tot de volgende ministeriële goedkeuring van het compendium. In CMA-updates krijgt u een overzicht van de wijzigingen t.o.v. de versie van 31 augustus 2023.

Het CMA wordt jaarlijks geüpdatet. De grijze kolommen bevatten ontwerpmethoden die pas moeten toegepast worden na een volgende ministeriële goedkeuring.  
De voorgestelde wijzigingen vindt u terug in onderstaande documenten: 

Via de gearchiveerde versies vindt u een overzicht van de vorige versies van het CMA.
 

Monsterneming | Anorganische analysemethoden | Organische AnalysemethodenMicrobiologische Analysemethoden | Monstervoorbehandeling | Validatie | Analysemethoden voor bodemsaneringswerken

 

DEEL 1. MONSTERNEMING

ONTWERP

Bodem
 
CMA/1/A.0

Bodem - Inleiding

11/2018  
CMA/1/A.1 Vaste deel van de aarde 04/2022  
CMA/1/A.2 Grondwater 03/2022  
CMA/1/A.3 Passieve staalnametechnieken voor grondwater 03/2022  
CMA/1/A.4 In-situ staalname van waterbodem 03/2022  
CMA/1/A.5 Bodemvocht 03/2001  
CMA/1/A.6 Bodemlucht, binnenlucht, omgevingslucht en emissies bij saneringen 12/2018  
CMA/1/A.7 Monsterneming voor bepaling van asbest in bodemlagen 04/2022  
CMA/1/A.8 Staalname van steekvaste partijen bodemmaterialen 06/2023  
CMA/1/A.9 Staalname van niet-steekvaste partijen bodemmaterialen 06/2023  
Water
 
CMA/1/A.10 Drinkwater 03/2022  
CMA/1/A.11 Oppervlaktewater 03/2022  
Afvalstoffen/grondstoffen  
CMA/1/A.13 Inleiding, definities en referenties 03/2019  
CMA/1/A.14 Algemene richtlijnen monsterneming 05/2023  
CMA/1/A.15 Monsternemingstechnieken vaste materialen 05/2023  
CMA/1/A.16 Monsternemingstechnieken vloeistoffen 05/2023  
CMA/1/A.17 Monsternemingstechnieken (vloeibare) pasteuze materialen 05/2023  
CMA/1/A.18 Monstervoorbehandeling ter plaatse 05/2023  
CMA/1/A.19 Monsterneming voor bepaling van asbest in gerecycleerde granulaten 10/2020  
CMA/1/A.20 Monsterneming voor bepaling van asbest in verhardings- en funderingslagen 05/2023  
CMA/1/A.21 Monstername van eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten 05/2023  
Algemeen
 
CMA/1/B Monsterconservering en -bewaring 05/2023  
CMA/1/C Veiligheidsmaatregelen 04/2023  
CMA/1/D Referenties 04/2023  

DEEL 2. ANORGANISCHE ANALYSEMETHODEN

 
I. WATER (inclusief ELUATEN, DESTRUCTIEVLOEISTOFFEN)
 
A. Algemene testen  
CMA/2/I/A Methoden voor algemene anorganische testen 08/2015  
CMA/2/I/A.1 Zuurtegraad 10/2018  
CMA/2/I/A.2 Elektrische geleidbaarheid 05/2021  
CMA/2/I/A.3 Droogrest in water en eluaten 10/2018  
CMA/2/I/A.6.1 Ontsluiting voor de bepaling van geselecteerde elementen in water - aqua regia ontsluiting 10/2018  
CMA/2/I/A.6.3 Ontsluiting voor de bepaling van geselecteerde elementen in water - salpeterzuurontsluiting 10/2018  
CMA/2/I/A.7 Opgeloste zuurstof 06/2010  

B. Bepaling van elementen

 
CMA/2/I/B Methoden voor bepaling van elementen 10/2019  
CMA/2/I/B.1 Elementen met inductief gekoppeld plasma atomaire-emissiespectrometrie (ICP-AES) 10/2019  
CMA/2/I/B.2 Elementen met atomaire absorptie spectrometrie met grafietoven (ET-AAS) 09/2012  
CMA/2/I/B.3 Kwik 08/2015  
CMA/2/I/B.5 Elementen met inductief gekoppeld plasma massa spectrometrie (ICP-MS) 10/2019  
CMA/2/I/B.6 Antimoon, arseen en seleen met hydride atomaire absorptie spectrometrie (Hydride AAS) 09/2021  

C. Bepaling van anionen

 
CMA/2/I/C Methoden voor bepaling van anionen 04/2023  
CMA/2/I/C.1.1 Fluoride met ion selectieve electrode 05/2022  
CMA/2/I/C.1.2 Fotometrische bepaling van fluoride mbv een doorstroomanalysesysteem (CFA) 05/2022  
CMA/2/I/C.2.1 Fotometrische bepaling van het totale cyanidegehalte na manuele destillatie 11/2011  
CMA/2/I/C.2.2 Totaal cyanide met behulp van continue doorstroomanalyse 09/2015  
CMA/2/I/C.2.3 Vrije cyanide met behulp van continue doorstroomanalyse 09/2015  
CMA/2/I/C.3 Opgeloste anionen - bromide, chloride, fluoride, nitraat, nitriet, orthofosfaat en sulfaat - door vloeistofchromatografie 11/2014  
CMA/2/I/C.6 Nitrietstikstof en nitraatstikstof en de som van beide met behulp van doorstroomanalyse 11/2016  
CMA/2/I/C.7 Opgelost chroom VI door vloeistofchromatografie 04/2023  
CMA/2/I/C.8 Ionen met een discreet analysesysteem en spectrofotometrische detectie – ammonium, chloride, nitraat, nitriet, orthofosfaat en sulfaat 10/2015  

D. Bepaling van somparameters

 
CMA/2/I/D Methoden voor bepaling van somparameters 08/2015  
CMA/2/I/D.7 Totaal organische koolstof (TOC), opgeloste organische koolstof (DOC) en niet-purgeerbare organische koolstof (NPOC) 11/2014  
CMA/2/I/D.8 Fenolindex  04/2021  

E. Bepaling van kationen

 
CMA/2/I/E Methoden voor bepaling van kationen 08/2015  
CMA/2/I/E.1 Ammonium stikstof door manuele spectrofotometrie 02/2013  
CMA/2/I/E.2 Ammonium stikstof met behulp van doorstroomanalyse 02/2013  
CMA/2/I/E.3 Ammonium stikstof door destillatie en titratie 02/2013  
CMA/2/I/E.4 Ammonium stikstof met behulp van ion chromatografie 02/2013  
II. VASTE STOFFEN (inclusief PASTEUZE STOFFEN)
 
A. Algemene testen  
CMA/2/II/A.1 Watergehalte en droogrest 05/2023  
CMA/2/II/A.2 Asrest 10/2019  
CMA/2/II/A.3 Ontsluitingsmethode voor de bepaling van elementen in bodem, vaste en pasteuze materialen 05/2021  
CMA/2/II/A.4 Steekvastheid 05/2022  
CMA/2/II/A.5 Stookwaarde bij constante druk 11/2018  

CMA/2/II/A.6 (versie ISO11277 2020)

Kleigehalte (pipetmethode van Robinson-Köhn) 03/2023  
CMA/2/II/A.7 Totaal organisch koolstofgehalte (TOC) 05/2023  
CMA/2/II/A.8 Wateroplosbaar gedeelte 07/2005  
CMA/2/II/A.9.1 Uitloging van anorganische componenten met de kolomproef voor bouwstof 09/2021  
CMA/2/II/A.9.2 Uitloging van anorganische componenten uit vormgegeven en monolithische materialen met de diffusieproef 01/2018  
CMA/2/II/A.9.3 Maximale beschikbaarheid voor uitloging van anorganische componenten 12/2009  
CMA/2/II/A.9.4 Uitloging van anorganische componenten met de tweestapsschudtest 10/2018  
CMA/2/II/A.9.5 Uitloging van anorganische componenten met de kolomproef voor stortplaats 10/2020  
CMA/2/II/A.11 Stenen en bodemvreemde materialen in uitgegraven bodem 10/2018  
CMA/2/II/A.12 Uitloging van anorganische componenten uit granulaire materialen en slib met de enkelvoudige schudtest 11/2020  
CMA/2/II/A.13 Analysemethoden voor afvalstoffen op stortplaatsen 12/2015  
CMA/2/II/A.14 Analysemethoden voor houtafval 02/2013  
CMA/2/II/A.16 Kjeldahlstikstof 02/2013  
CMA/2/II/A.19 Uitloging van anorganische componenten uit bodemmaterialen met de enkelvoudige schudproef  11/2020  
CMA/2/II/A.20 pH in bodem en waterbodem 10/2017  
CMA/2/II/A.21 Geleidbaarheid in bodem 10/2007  
CMA/2/II/A.22 Vlottende, niet-vlottende verontreinigingen en glas op granulaire materialen 05/2023  
CMA/2/II/A.23 Vlottende, niet-vlottende verontreinigingen en glas op fijnkorrelige granulaire materialen 05/2023  
CMA/2/II/A.24 Chroom(VI) in bodem en vaste afvalstoffen  09/2021  

B. Bepaling van anionen

 
CMA/2/II/B.1 Fluoride na hydropyrolyse 10/2012  
CMA/2/II/B.2 Zwavel en halogenen na zuurstofverbranding in gesloten bom 05/2022  

C. Bepaling van vezels

 
CMA/2/II/C.2 Asbest in gerecycleerde granulaten en bodem 12/2019  
CMA/2/II/C.3 Asbest in verhardings-, funderings- en bodemlagen 12/2019  
III. AFVALOLIE
 
CMA/2/III/A Sedimentgehalte 10/2018  
CMA/2/III/C Vlampunt 10/2018  
CMA/2/III/D Zwavel en halogenen 10/2018  
CMA/2/III/E Watergehalte (volgens Karl Fischer) 12/1991  
CMA/2/III/F Ontsluitingsmethode voor olie 09/2021  
CMA/2/III/G Analysemethoden voor opgewerkte afvalolie 12/2021  
IV. MESTSTOF EN BODEMVERBETEREND MIDDEL
 
CMA/2/IV/1 Vocht- en droge stof gehalte 05/2023  
CMA/2/IV/3 Organische stof en koolstofgehalte 10/2019  
CMA/2/IV/4 Totale stikstof 10/2019  
CMA/2/IV/6 Bereiding van extracten en analyseoplossingen 05/2022  
CMA/2/IV/7 Ammonium- en nitraatstikstof 10/2019  
CMA/2/IV/10 Kiemkrachtige zaden 09/2021  
CMA/2/IV/11 Gehalte aan steentjes en onzuiverheden 05/2023  
CMA/2/IV/13 Zuurtegraad en elektrische geleidbaarheid 03/2023  
CMA/2/IV/19 Elementen 05/2022  
CMA/2/IV/20 Kwik 10/2020  
CMA/2/IV/21 Fijnheid 09/2012  
CMA/2/IV/22 Rijpheidsgraad (zelfverhittingstest) 11/2014  
CMA/2/IV/24 Volumedichtheid 11/2014  
CMA/2/IV/25 Stabiliteit met gesloten respirometer 10/2019  

DEEL 3. ORGANISCHE ANALYSEMETHODEN

 
CMA/3/A Polychloorbifenylen in oliën 07/2019  
CMA/3/AA Bepaling van gebromeerde brandvertragers in bodem en sediment   Ontwerp 03/2024
CMA/3/B Polycyclische aromatische koolwaterstoffen 05/2023  
CMA/3/C TCE extraheerbare (apolaire) stoffen met IR 05/2023  
CMA/3/D Per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS) in bodem en sediment 07/2023  
CMA/3/E Oplosmiddelen specifiek 09/2019  
CMA/3/F Polychlorodibenzo-p-dioxines, polychlorodibenzofuranen en dioxineachtige PCB in bodem en afvalstoffen 05/2023  
CMA/3/G Polychlorodibenzo-p-dioxines en polychlorodibenzofuranen in bodem en waterbodem met GC-MS/MS 10/2017  
CMA/3/H Organofosforpesticiden en triazinetype herbiciden met GC/MS 09/2019  
CMA/3/I Organochloorpesticiden, polychloorbifenylen en hogere chloorbenzenen 05/2023  
CMA/3/J Formaldehyde met LC-UV   Ontwerp 10/2017
CMA/3/K Fenol en fenolische koolwaterstoffen 09/2019  
CMA/3/L Tributyltin in bodem, waterbodem, sediment, bagger- en ruimingsspecie 10/2017  
CMA/3/M Medicijnresten en hormonen in luiermateriaal  03/2022  
CMA/3/N Extraheerbare organische halogeenverbindingen in vaste en pasteuze stoffen en olie 05/2023  
CMA/3/O Per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS) in bodemverbeterende middelen 07/2023  
CMA/3/P Fenolen in bodemverbeterende middelen 05/2023 Ontwerp 01/2024
CMA/3/Q Oplosmiddelen aspecifiek 12/2012  
CMA/3/R.1 Minerale olie met GC/FID 05/2023  
CMA/3/R.2 Minerale olie met GC/MS 06/2022  
CMA/3/R.3 Petroleumkoolwaterstoffen 06/2014  
CMA/3/R.4 Biogene/petrogene oorsprong van minerale olie verontreinigingen in waterbodem 06/2022  
CMA/3/R.5 Vluchtige minerale olie 09/2015  
CMA/3/R.6 Controle bij overschrijding minerale olie in waterbodem en veen   Ontwerp 10/2020
CMA/3/S Vluchtige organische componenten in bodemverbeterende middelen 05/2023 Ontwerp 01/2024
CMA/3/T Polyaromatische koolwaterstoffen, organochloorpesticiden, polychloorbifenylen en hogere chloorbenzenen met gaschromatografie-tandem massaspectrometrie (GC-MS/MS) 11/2018  
CMA/3/U Organische screening met GC/MS 10/2016  
CMA/3/V Pentachloorfenol en benzo(a)pyreen in houtafval 09/2019  
CMA/3/W Polycyclische aromatische koolwaterstoffen en minerale olie in bodemverbeterend middel en meststof 06/2022  
CMA/3/X Polychloorbifenylen en chloorbenzenen in bodemverbeterend middel en meststof 10/2019  
CMA/3/Y Organochloorpesticiden in bagger- en ruimingsspecie 06/2022  
CMA/3/Z Gel permeatie chromatografie (GPC) voor de zuivering van monsterextracten 12/2011  

DEEL 4. BACTERIOLOGISCHE ANALYSEMETHODEN

 
CMA/4/A

Bacteriologische analyses van eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten

11/2020  
CMA/4/B Bacteriologische analyses op teruggewonnen grondstoffen na de recyclage van wegwerpluiers  11/2021  
CMA/4/C Bepaling van de gevaarlijke eigenschap HP14 ‘Ecotoxisch’ van een afvalstof 06/2023  

DEEL 5. MONSTERVOORBEHANDELING

 

A. Algemeen

 
CMA/5/A.1

Inleiding, definities en referenties

06/2014  
CMA/5/A.2 Homogeniseren 11/2020  
CMA/5/A.3 Fasescheiding 09/2005  
CMA/5/A.4 Drogen 06/2022  
CMA/5/A.5 Verkleinen deeltjesgrootte 09/2005  
CMA/5/A.6 Verkleinen monstergrootte en deelmonstername 05/2023  
CMA/5/A.7 Apparatuur en technieken 09/2005  
CMA/5/A.8 Schema's en praktijkvoorbeelden 09/2021  
CMA/5/A.9 Minimale monstergrootte voor heterogene stoffen 09/2005  

B. Specifiek

 
CMA/5/B.1

Meststof en bodemverbeterend middel

05/2023  
CMA/5/B.2 Houtafval 11/2018  
CMA/5/B.3 Waterbodem 03/2023  
CMA/5/B.4 Bodem 03/2023  
CMA/5/B.5 Shredder 07/2021  
CMA/5/B.6 Granulaten/as en slakken 07/2021  
CMA/5/B.7 Olie en vetten 12/2011  
CMA/5/B.8 Luier- en incontinentiematerialen 03/2022  

DEEL 6. VALIDATIE

 
CMA/6/A Prestatiekenmerken 05/2023  
CMA/6/B Meetonzekerheid 10/2020  
CMA/6/C Rekenvoorbeelden 03/2016  
CMA/6/D Kwaliteitseisen voor analysemethoden 05/2023  
CMA/6/E Voorwaarden voor rapportering van monsternamegegevens en analyseresultaten door een erkend laboratorium 05/2023  

DEEL 7. ANALYSEMETHODEN VOOR BODEMSANERINGSWERKEN

 
CMA/7/A Analysemethoden ter ondersteuning van bodemsaneringswerken 10/2012  
CMA/7/A.1 Acid volatile sulfide (AVS) - simultaneously extracted metals (SEM) - Ontwerp 12/2006  
CMA/7/A.2 Verzadigde hydraulische geleidbaarheid - Ontwerp 12/2006  
CMA/7/A.3 Vochtkarakteristiek (pF curve) - Ontwerp 12/2006  
CMA/7/A.4 Ionenbalans - Ontwerp 12/2006  
CMA/7/A.5 Redoxpotentiaal (veldmeting) 01/2009  
CMA/7/A.6 Methaan, ethaan en etheen in grondwater 10/2012